Het NMF en de toekomst 

Dit jaarverslag is geproduceerd in een verwarrende tijd. Bijna alles uit dit magazine is gebaseerd op 2019 en geschreven vóór de corona-uitbraak, enkele aanpassingen zijn daarna gemaakt. Bij het ter perse gaan van dit magazine kunnen we nog niet voorspellen wat de uiteindelijke impact van het coronavirus zal zijn. Duidelijk is wel dat de culturele sector waarin wij werken keihard wordt geraakt.

Het NMF-team was direct na de corona-uitbraak vastbesloten zijn musici niet in de steek te laten. Het is enorm inspirerend om te zien dat we als team (zij het vanuit huis en digitaal) de handen uit de mouwen steken en ijverig werken om iets te kunnen betekenen voor zowel onze gedupeerde musici als onze donateurs. Dat we een klein, slagvaardig, creatief en hecht team zijn, is hierbij een groot voordeel.

Acute hulp

Op korte termijn zijn we dus vooral bezig acute zorg te verlenen voor de getroffen musici:

• Er is een noodplan opgezet voor pianisten die geen vleugel tot hun beschikking hebben vanwege het sluiten van conservatoria.
• We verzamelen informatie voor musici en door musici die de sector zou kunnen versterken.
• We zetten een wekelijkse live stream op om in verbinding te blijven met onze achterban en musici.
• Tot slot besloot het NMF uit solidariteit voor zijn musici direct steun te verlenen door de kwartaalbijdrage niet te incasseren en een wervingscampagne te organiseren voor het NMF Steunfonds.

De inkomsten die we jaarlijks ontvangen van musici voor bruikleen om een deel van de collectiekosten te dekken (9% van de totale inkomsten), zullen minimaal 25% lager zijn, omdat we onze musici een korting op hun bijdrage verlenen. Ook zullen er naar verwachting meer musici dan voorheen gebruik maken van het NMF Steunfonds, waarvoor we in 2020 op vele manieren, zij het gepast, gaan werven (u leest hier meer over op www.muziekinstrumentenfonds.nl/steunfonds).

Nieuwe manieren van fondsenwerven

En alhoewel 2019 financieel gezien het beste jaar ooit uit de geschiedenis van het NMF was, is het tegelijkertijd een uitdaging voor goede doelen om met creatieve oplossingen te komen om in deze andere tijden de doelstellingen te blijven verwezenlijken. Onze gangbare manieren van fondsenwerven staan onder druk omdat we het publiek momenteel niet kunnen bereiken bij de concerten. Ook de Presentatieconcerten, dé manier voor ons om onze donateurs te betrekken en te bedanken, gaan in 2020 niet door. Op korte termijn zullen we dus een antwoord moeten vinden op hoe we onze donateurs door middel door middel van digitale wegen betrokken houden en hoe we hen activeren ons op een alternatieve manier te steunen.

Naar de toekomst

Eind 2019 is er vanwege de directiewisseling opnieuw een strategisch meerjarenplan gemaakt voor 2020-2023. Het uitgebreide meerjarenplan is te raadplegen via de website van het NMF.

Innoveren

We willen investeren in innovatieve projecten, zoals de harp met twee extra snaren (de ‘Réus 49’ voor topharpist Remy van Kesteren) die we recent hebben laten bouwen en het Monteverdi-orgel. Eind 2019 bespraken we de aanvraag van ‘panfluitist des vaderlands’ Matthijs Koene, die op zoek ging naar nieuwe klankmogelijkheden door de bamboe pijpen te laten vervangen voor metalen pijpen. Het eerste ‘prototype’ inspireerde vele hedendaagse componisten al tot het schrijven van nieuw werk. Het NMF slaat in 2020 de handen ineen met Koene en de Nederlandse orgelbouwer Flentrop om een perfecte versie van de eerste compleet metalen panfluit te realiseren.

Matthijs Koene, ‘panfluiter des vaderlands’ voor wie het NMF een metalen panfluit laat bouwen.

Onderzoek

We vinden het belangrijk om periodiek onderzoek te (laten) verrichten. Zo werd in 2019 door een van onze vrijwilligers o.a. onderzocht hoe de kwaliteit van hedendaagse strijkinstrumenten zich verhoudt tot de extreem kostbare meesterinstrumenten uit de gouden periode van de vioolbouwgeschiedenis. Een andere vrijwilliger doet onderzoek naar de geschiedenis van vioolbouwers waarvan het NMF instrumenten in de collectie heeft. Hij schreef in 2019 al tientallen biografieën die wij publiceerden op onze website. Dit onderzoek zal nog zeker een jaar voortduren.
Het NMF zal daarnaast de komende periode kwantitatief onderzoek laten verrichten onder alle (aankomende) professionele musici in Nederland om voor de langere termijn in kaart te brengen op welke manier het NMF die doelgroep het beste kan ondersteunen.

Cultureel erfgoed koesteren

Het NMF volhardt in zijn streven om ons Nederlands cultureel erfgoed te koesteren, uiteraard in de vorm van instrumenten. De verkoop begin 2019 van o.a. een krijttekening van Peter Paul Rubens via een veiling in New York deed veel stof opwaaien en heeft dit onderwerp hoog op de agenda gezet van de overheid. De ‘Commissie-Pechtold’ deed in opdracht van OCW onderzoek en kwam met aanbevelingen voor nieuw beleid. Een en ander sterkt het NMF in het beleid dat wij al jaar en dag voeren, namelijk dat we extra alert zijn op hoogwaardige oud-Hollandse strijkinstrumenten en instrumenten van Nederlandse beroemdheden. Dankzij die alertheid en ons grote netwerk, spotten wij instrumenten zodra ze op de markt komen.

Merle van der Lijke  Harp: Lyon & Healy (2014)

Zorgen voor onze prachtige collectie

Gelukkig worden de instrumenten door de musici met de allergrootste zorg gebruikt. Het NMF zal ook in de toekomst het bewustzijn van de verantwoordelijkheden die de musicus draagt proberen te vergroten. Het NMF wil musici op toegankelijke en laagdrempelige wijze informeren over de voorwaarden en zorgplicht van hun bruikleeninstrument, bijvoorbeeld met filmpjes of podcasts.

Verhalen vertellen

Het NMF wil de achterban zo goed mogelijk laten zien waar de donaties en legaten aan besteed worden door middel van storytelling. In 2020 zal een serie podcasts ontwikkeld worden die onze musici laten zien en uiteraard horen en de achtergrond van de instrumenten verbinden met ons publiek. De podcasts worden gefinancierd door middel van gelden van de Stichting F.J.M. en A.J.M. Aarden.

De collectie toegankelijk maken in woord, beeld en geluid

Nu de instrumenten tijdelijk niet te horen zijn in de concertzaal, is het helemaal belangrijk om online zichtbaar te zijn. We hebben al prachtig materiaal. De afgelopen jaren hebben we alle instrumenten laten fotograferen en is een begin gemaakt om te trachten de herkomst en geschiedenis van de instrumenten vast te leggen, voor zover deze bekend is. Zo wordt aan de naakte feiten het verhaal van het instrument gekoppeld. De kennis van de herkomst van instrumenten in combinatie met geluid is zeer aantrekkelijk voor sociale media. In 2020 zullen we het gebruik van sociale media uitbreiden.

Achterban vergroten

Het NMF kan rekenen op de steun van een zeer trouwe groep aan donateurs die gezamenlijk zorgen voor 91% van de inkomsten van het NMF. Helaas is het aantal donateurs in 2019 wederom gedaald en gezien de corona-uitbraak kunnen we een grotere daling verwachten in de nabije toekomst. Het is hier dus op zijn plaats om kritisch te zijn en te streven naar een grotere groep donateurs die zich aan ons wil verbinden en musici wil ondersteunen.
De gemiddelde leeftijd van de donateur bij het NMF is 73. Op deze doelgroep zullen we ons richten met de campagne nalatenschappen die wij in 2020 opzetten en naar verwachting eind 2020, begin 2021 uitzetten. Ook de campagne nalatenschappen wordt gefinancierd door middel van gelden van de Stichting F.J.M. en A.J.M. Aarden. Het NMF voelt ook een maatschappelijke verplichting en ziet een kans om een jongere doelgroep aan het NMF te gaan binden.

Een NMF-quiz via je smartphone tijdens het Presentatieconcert 2019. Foto: Melle Meivogel

Blijven samenwerken

Het team is in 2019 uitgebreid met een nieuwe medewerker, Katrien Kloos, die de afdeling Collectie ondersteunt als assistent collectiebeheer. Het team van het NMF heeft zich in 2019 weten te ‘resetten’, na de directeurswissel in 2018. Het vertrek van de vorige directeur en de komst van de nieuwe medewerker bood voor iedereen ruimte om qua werk inhoudelijk door te groeien. Het team zal waar mogelijk samenwerkingen zoeken met hogescholen voor extra ondersteuning op bijvoorbeeld marketing en promotie. Ook zal het NMF op andere vlakken zoveel mogelijk blijven samenwerken.

Katrien Kloos, onze nieuwe assistent collectiebeheer. Foto: Melle Meivogel

Tot slot

Muziek is een universele taal en zorgt voor verbinding. Niet alleen in betere, maar ook in moeilijkere tijden. Onze musici waarborgen muziek op het allerhoogste niveau, met veel plezier en vreugde. De uitdagingen waar musici voor staan, vragen nog meer dan voorheen om artistieke eigenheid, creativiteit, ondernemerschap en een goed netwerk. Het NMF signaleert en erkent deze uitdagingen en zet onherroepelijk zijn missie voort: het in bruikleen geven van kwalitatief hoogwaardige, passende muziekinstrumenten aan honderden professionele musici en muziekstudenten.
We danken iedereen die hier, in welke vorm dan ook, een steentje aan bijdraagt en hopen dat we, ook in moeilijkere tijden nog vele succesvolle jaren tegemoet gaan.

Pouya Azimi  Viool: Johannes Bachmann (1912)

Risico’s en onzekerheden

SWOT analyse

Sterktes

1. Hoogwaardige collectie muziekinstrumenten
2. We behoren tot de beste NMF’en ter wereld
3. Onmisbaar voor de ontwikkeling van musici en het Nederlandse muziekleven
4. Vaste factor in de muzikale ontwikkeling van musicus
5. Ruim 400 musici bij het NMF aangesloten
6. Kwalitatief sterk, toegankelijk en wendbaar
7. Betrokken en gedreven kern van professionele medewerkers en vrijwilligers
8. Veel kennis en ervaring, een uitgebreid netwerk
9. Betrouwbare/aantrekkelijke organisatie om aan te schenken met tastbaar resultaat
10. In staat te vernieuwen door bemiddeling tussen musici, instrumentenbouwer en financierder

Zwaktes

1. Onzekere structurele inkomsten
2. Impact nog onvoldoende kwantitatief onderzocht
3. Onvoldoende backup van kennis van de medewerkers
4. Maakt nog niet optimaal gebruik van digitalisering

Kansen

1. Veel van de muziekinstrumentenmarkt wordt niet aangeboden
2. Groeiende groep van mensen met aanzienlijk vermogen
3. Goede doelen zijn in trek om politieke, demografische, sociale redenen
4. Potentieel in lagere leeftijdscategorie dan huidige donateurs
5. Door wegvallen van overheidssteun wordt belang van het NMF groter
6. Veel organisaties willen met het NMF samenwerken
7. Trend om op een bredere manier met muziek en muziekaanbod om te gaan

Bedreigingen

1. Marginaliseren van klassieke muziek in de samenleving (muziekscholen verdwijnen)
2. Meer concurrentie van andere (muzikale) goede doelen
3. Basis in toekomst minder stabiel vanwege lagere loyaliteit bij jongeren
4. Geoormerkt geven populairder
5. Als donateur zelf acties/projecten opzetten in trek
6. Voorwaarden voor donaties veeleisender mb.t. transparantie en impact

NB:

• Het bestuur en de Raad van Toezicht zijn van mening dat de impact van de coronacrisis op de organisatie voor zover thans voorzienbaar en de financiële positie van de Stichting geen aanleiding zijn voor ernstige onzekerheid over de continuïteit.
• Het NMF heeft tijdens het jaar 2017 een uitgebreide en gedetailleerde risicoanalyse gemaakt. Deze is te raadplegen via onze website.